Szkółka
Nadesłał: groovebox
Autor: nieznany
Źródło: dyskietka z giełdy, z roku około 1993-1995
PROTRACKER 23D - Instrukcja obsługi
"ProTracker" to najpopularniejszy program muzyczny dla Amigi. Posiada właściwie wszystko to, co jest potrzebne podczas pracy nad utworem, wyłączając z tego obsługę MIDI. Umożliwia co prawda pracę z MIDI, ale nie ma zbyt dużych możliwości w tej dziedzinie.
Aby zacząć pracę z "ProTrackerem", należy przyswoić sobie kilka podstawowych reguł :
1. Każdy moduł składa się z wielu części, tzw. PATTERNÓW.
2. Każdy PATTERN składa się z pozycji numerowanych od 0 do 63, gdzie wpisuje się nuty utworu i komendy dotyczące sampli.
3. Sample to instrumenty, wykorzystane w module.
4. Klawiatura w "ProTrackerze" pełni trochę inną rolę niż w innych programach. Jest zdefiniowana podobnie jak klawiatura fortepianu czy syntezatora (przykładowo klawisz "Z" odpowiada nucie C-2, "," - C-3, "E" - E-3, itd.).
5. Oznaczenia nut - np. C-3 oznacza nutę C oktawy trzeciej.
Po uruchomieniu programu widzimy ekran główny. Widoczne są opcje i wskaźniki programu :
POSITION (POS) - po jego kliknięciu ukazuje się lista pozycji
patternów. Możliwe jest przesuwanie się na określoną
pozycję myszką, klikając na odpowiednie gadgety
(strzałki) lub z klawiatury klawiszami kursora.
PATTERN - aktualny odtwarzany pattern, tak jak w przypadku POSITION,
klikając na strzałki można ustalać pattern dla określonej
pozycji (klawisz POSITION)
LENGHT - ilość patternów w module, numerowanych od 0. Tak samo jak
w innych opcjach, klikając na strzałki zmieniamy tę ilość
SAMPLE - aktualnie włączony sampel (instrument), reszta jak wyżej
VOLUME - głośność sampla, reszta jak wyżej
LENGHT - długość sampla.
Na ekranie widzimy także wiele opcji. Oto one :
PLAY - służy do odtwarzania modułu zawsze od początku aktualnie ustalonego patternu
PATTERN - też odtwarza moduł, z tą różnicą, że odtwarza jeden pattern,
nie przechodząc do następnego
EDIT - edycja patternu, dokładny opis tej opcji dalej
RECORD - opcja podobna do poprzedniej, jednak w trakcie edycji
odtwarzany jest pattern lub moduł, o czym dalej
STOP - zatrzymanie odtwarzania modułu
CLEAR - usunięcie modułu z pamięci. Po kliknięciu tej opcji pojawiają się następne :
SONG - usuwa zapis patternów, pozostawia sample
SAMPLES - usuwa sample, pozostawiając zapis patternów
ALL - usuwa z pamięci cały moduł
CANCEL - wyjście z tej opcji
EDIT OP. - dodatkowe opcje programu, dokładny opis dalej w opisie
DISK OP. - opcje dyskowe, opis dalej
PLST - lista sampli, opis dalej
PSET-ED - edycja listy sampli, opis dalej
SETUP - dodatkowe opcje dotyczące całości programu, opis dalej
SAMPLER - obsługa samplera, opis dalej.
Niżej znaduje się kilka informacji :
SONG NAME - nazwa modułu
SAMPLE NAME - nazwa sampla
TEMPO - szybkość odtwarzania modułu
STATUS - informacje o tym, co aktualnie program robi
TUNE - długość modułu
FREE - wolna pamięć.
Na ekranie widzimy także czas odtwarzania modułu, a klikając na
napis QUADROSCOPE, uaktywniamy EQUALIZER (SPECTRUM ANALYZER).
Aby z powrotem zmienić go na QUADROSCOPE należy kliknąć napis SPECTRUM ANALYZER.
Z lewej strony znajduje się także miejsce z numerem aktualnie
odtwarzanego lub edytowanego patternu (po lewej stronie napisu TEMPO).
Wyjście z programu następuje po kliknięciu w lewym górnym rogu ekranu.
Wcześniej następuje prośba o potwierdzenie tej operacji.
EDIT
----
Po wybraniu tej opcji wskaźnik myszki zmieni kolor. Każde
zagranie nuty na klawiaturze zostanie zapisane w patternie. Klawisze
kursora służą do poruszania się w obrębie całego patternu, natomiast
klawiszem "Del" usuwamy nutę z patternu. Cała klawiszologia opisana
jest w punkcie KLAWISZOLOGIA.
RECORD
------
Jest to opcja podobna do EDIT, z tą różnicą, że podczas
wpisywania nut, pattern jest cały czas odtwarzany. Klawiszologia
tak sama jak w przyadku opcji EDIT.
Menu EDIT OP.
-------------
Po kliknięciu tej opcji, pojawiają się następne. Są to :
Track - dotyczące tylko jednego, aktualnie edytowanego
kanału
Pattern - dotyczące całego patternu.
Pod tymi napisamy widoczne są opcje w dwóch kolumnach :
NOTE UP - podniesienie wartości nut w kanale lub patternie
o jedną wartość
NOTE DOWN - obniżenie wartości nut o jedną wartość
OCTAVE UP - podniesienie wartości nut o jedną oktawę
OCTAVE DOWN - obniżenie wartości nut o jedną oktawę.
Poza tymi opcjami, po ich prawej stronie, widzimy trzy cyfry,
umieszczone jedna pod drugą oraz literę E.
Klikając cyfry widzimy kolejne opcje, dla cyfr 2 i 3. Dla
cyfry 1 przyporządkowane były opcje opisane powyżej.
Opcje cyfry 2 to :
RECORD : PATT/SONG - sposób działania opcji RECORD. W
przypadku ustalenia na PATT (PATTERN),
zapis odbywać się będzie na 1 patternie,
jeśli zaś ustawimy ją na SONG, będzie
możliwy zapis w całym module.
KEYS : SINGLE/MULTI - jeżeli opcję tę ustawimy na SINGLE, po
zapisaniu nuty kursor pozostanie na tym
samym kanale. Jeśli ustalona zostanie
na MULTI, kursor przemieści się na inny
kanał zgodnie z preferencjami w Menu
SETUP, o czym dalej
QUANTIZE : xx - zmiana sposobu zapisu
METRO : xx/yy - jak wyżej
Po prawej stronie tych opcji, widoczne są inne, dotyczące
operacji na samplach :
DELETE - usunięcie aktualnie edytowanego sampla
EXCHNGE (EXCHANGE) - zamiana sampli ustalona w miejscach
FROM i TO
FROM - źródło sampla (np. podczas wymiany, kopiowania)
TO - cel sampla
KILL - wykasowanie z pamięci sampla
COPY - skopiowanie sampla ze źródła na cel (FROM - TO)
Opcje dla cyfry 3 to opcje dotyczące tylko sampli :
MIX - nałożenie sampli. Po klinięciu tej opcji pojawia się
napis "xx + yy = zz" (oczywiście są to liczby). Sampel
oznaczony jako "zz" do docelowy, natomiast "xx" i "yy"
to źródła sampli.
BOOST - specyficzne przefiltrowanie sampla
X-FADE - jak wyżej
UPSAMP - zmniejszenie częstotliwości sampla
DNSAMP - powiększenie częstotliwości sampla
ECHO - dodanie pogłosu do sampla. Jaki to ma być pogłos
ustalamy w opcjach : POS i MOD
FILTER - nałożenie filtru na sampel, reszta jak wyżej
BACKWD - zmiana sampla w ten sposób, że będzie on odtwarzany
od tyłu
VOL xxx% - ustalenie głośności sampla
CHORD - tworzenie akordu. Uaktywnia następne opcje :
CHORD - stworzenie akordu
UNDO - odwrócenie ostatniej operacji
RESET - zmiana ustaleń do początkowych
LENGHT xxxx - długość sampla.
Są tu także 4 miejsca, w których wpisujemy nuty, z których
ma składać się akord.
Menu SAMPLER
------------
Mamy tu opcje obsługi samplera :
PLAY - odtwarzanie sampla, posiada inne opcje :
WAVEFORM - odtwarzanie całości sampla
DISPLAY - odtwarzanie widocznego sampla na ekranie
razem z pionową linią, pokazującą aktualną
odtwarzaną pozycję
RANGE - odtwarzanie zakresu sampla, ustalonego myszką
SHOW RANGE - pokazanie zakresu sampla, ustalonego myszką
SHOW ALL - pokazanie całości sampla
ZOOM OUT - wyjście z trybu powiększenia sampla
RANGE ALL - zaznaczenie całego sampla, traktowanie go jako zakresu
LOOP: ON/OFF - zapętlenie sampla włączone / wyłączone
DISP: xxxx (DISPLAY) - długość pokazanego na ekranie sampla
BEG (BEGIN) - skok do początku sampla
END - skok do końca sampla
VOLUME - głośność sampla, posiada inne opcje :
FROM - suwakiem reguluje się początkową głośność sampla
TO - podobnie jak w poprzedniej opcji, jednak jest
to końcowa głośność sampla
RAMP - modyfikacja sampla ustalona suwakami
NORMALIZE - ustalenie wartości FROM i TO na 100%
\ - ustalenie wartości FROM na 100& i TO na 0%
/ - ustalenie wartości FROM na 0% i to na 100%
- - ustalenie wartości FROM i TO na 100%
CANCEL - wyjście z tego menu
TUNETONE - podczas pracy z "ProTrackerem" odtwarzany będzie
dźwięk, dzięki któremu dostrojenie wszystkich
sampli modułu będzie przebiegać znacznie szybciej
i skuteczniej
SWAP BUFF (SWAP BUFFER) - zamiana zawartości aktualnego sampla
z buforem programu
CUT - wycięcie zakresu wyznaczonego myszką
COPY - skopiowanie zakresu do bufora
PASTE - wyczyszczenie zakresu sampla
SAMPLE > NOTE: x-y - częstotliwość samplowania, ustalana przez
podanie nuty z klawiatury
RESAMPLE > NOTE: x-y - zmiana częstotliwości sampla, również
ustalana przez podanie nuty
EXIT - wyjście z menu samplera.
Menu SETUP
----------
Pojawiają się kolejne opcje :
Dla cyfry "2" wyświetlonej w prawym górnym rogu ekranu (po
jej kliknięciu pojawiają się inne opcje i cyfra "1") :
LOAD CONFIG - załadowanie uprzednio zapisanej konfiguracji
SAVE CONFIG - zapis ustalonej konfiguracji
RESET ALL - ustalenie wszystkich opcji, tak jak były ustawione
zaraz po uruchomieniu programu
MULTI: x y z v - przy włączonym trybie MULTI ustalamy tu jak
kursor ma przemieszczać się po zapisie nuty
w patternie
R G B - suwakami ustala się kolory programu
UNDO - przywrócenie poprzedniego stanu kolorów
CANCEL - unieważnienie ostatniej zmiany koloru
DEF - przywrócenie zdefiniowanej wcześniej wartości koloru
PRINT SONG - wydruk modułu, pod nią znajduje się miejsce,
gdzie należy wpisać napęd, do którego ma nastąpić
wydruk
ACCIDENCTAL - zmiana oznaczania półtonów
KEYREP xx/yy - zmiana sposobu powtarzanie klawiszy, przy
cały czas naciśniętym jakimkolwiek z klawiszy
CONFIG - numer konfiguracji (może być ich wiele)
EXIT - wyjście z menu SETUP
FILTER: ON/OFF - włączenie / wyłączenie filtra
SHOWDEC: ON/OFF - pokazywanie wszelkich wartości w programie
dziesiętnie / heksadecymalnie
AUTODIR: ON/OFF - włączenie / wyłączenie automatycznego
odczytu katalogu dyskietki, po jej włożeniu
do stacji dysków
MOD. ONLY: ON/OFF - pokazywanie w katalogu z modułami tylko
plików zaczynających się od liter "MOD."
lub pokazywanie wszystkich plików na
dysku
MIDI HAJ: ON/OFF - włączenie / wyłączenie obsługi MIDI
Opcje dla cyfry "1" :
TIMING: CIA/VBLANK - zmiana sposobu mierzenia czasu modułu
TEMPO: xxx - zmiana szybkości odtwarzania modułu
SPEED: xxx - to samo, lecz tempo jest jednostką SPEED
R G B - suwaki o przeznaczeniu takim samym jak w przypadku
poprzedniego menu, lecz dotyczą EQUALIZERA
SWITCH TOGGLES - przełączenie wszystkich opcji z ON na OFF i
odwrotnie
TUNING TONE: x-y - ustalenie częstotliwości dźwięku
przydającego się przy strojeniu sampli
(opcja TUNETONE w menu SAMPLER)
MODS: - podajemy tu ścieżkę dostępu (katalog) modułów
SONGS: - to samo, lecz katalog tzw. SONGów, czyli modułów
bez sampli
SAMPL: - jak wyżej, lecz odnosi się do sampli
PTDIR: - główny katalog katalog programu
MAX PLST: xxx - maksymalna ilość sampli w menu PLST
DMA WAIT: xxx - ta opcja przydaje się przy szybkich Amigach,
dzięki niej można zwolnić odtwarzanie modułów
DEFAULT - przywrócenie początkowych ścieżek dostępu programu
SHOW DIRS: ON/OFF - włączenie / wyłączenie pokazywania
katalogów w katalogu dysku
CUTTOBUFF: ON/OFF - jeśli włączymy tę opcję, przy wycinaniu
sampli, ich zawartość zostanie zapisana
w buforze programu, w przeciwnym razie
zostanie usunięta
LOAD LOOP: ON/OFF - włączenie/wyłączenie ładowania zapętlonych
sampli
SYS. REQ: ON/ OFF - włączenie/wyłączenie systemowych tzw.
REQUESTERÓW, czyli okien z informacjami i
prośbami systemu.
KLAWISZOLOGIA
-------------
F1 - niższa oktawa
F2 - wyższa oktawa
ALT+F3 - skasowanie patternu (z zapamiętaniem)
ALT+F4 - zapamiętanie patternu
ALT+F5 - skopiowanie zapamiętanego patternu
SHIFT+F3 - skasowanie ścieżki (z zapamiętaniem)
SHIFT+F4 - zapamiętanie ścieżki
SHIFT+F5 - skopiowanie zapamiętanej ścieżki
CTRL+F3 - skasowanie komend w ścieżce
CTRL+F4 - zapamiętanie komend w ścieżce
CTRL+F5 - skopiowanie zapamiętanych komend
F6 - kursor na pozycję 00
F7 - kursor na pozycję 16
F8 - kursor na pozycję 32
F9 - kursor na pozycję 48
F10 - kursor na pozycję 63
SHIFT+F6 - zapamiętuje nową pozycję dla klawisza F6
SHIFT+F7 - zapamiętuje nową pozycję dla klawisza F7
SHIFT+F8 - zapamiętuje nową pozycję dla klawisza F8
SHIFT+F9 - zapamiętuje nową pozycję dla klawisza F9
SHIFT+F10 - zapamiętuje nową pozycję dla klawisza F10
ALT+F6 - odgrywa pattern od pozycji dla klawisza F6
ALT+F7 - odgrywa pattern od pozycji dla klawisza F7
ALT+F8 - odgrywa pattern od pozycji dla klawisza F8
ALT+F9 - odgrywa pattern od pozycji dla klawisza F9
ALT+F10 - odgrywa pattern od pozycji dla klawisza F10
RETURN - odtworzenie nut na pozycji kursora
ALT+RETURN - przesunięcie komend i nut w patternie o
jedną pozycję w dół
SHIFT+RETURN - przesunięcie wszystkiego w ścieżce o
jedną pozycję w dół
CTRL+RETURN - przesunięcie komend w ścieżce o
jedną pozycję w dół
ALT+BACK - przesunięcie wszystkiego w patternie o
jedną pozycję do góry
SHIFT+BACK - przesunięcie wszystkiego w ścieżce o
jedną pozycję do góry
CTRL+BACK - przesunięcie komend w ścieżce o
jedną pozycję do góry
KURSORY - poruszanie kursorem
SHIFT+KURSORY góra,dół - szybsze przemieszczanie kursora
ALT+KURSORY góra,dół - b. szybkie przemieszczanie kursora
SHIFT+KURSORY prawo,lewo - zwiększenie/zmniejszenie
wartości position
ALT+KURSORY prawo,lewo - następny/poprzedni pattern
CTRL+KURSORY prawo,lewo - następny/poprzedni sampel
TAB - skok do ścieżki w prawo
SHIFT+TAB - skok do ścieżki w lewo
CTRL+0/9 - ustawienie wartości editskip
SHIFT+0/9 - zapamiętanie komendy na pozycji kursora
ALT+0/9 - wstawienie komendy zapamiętanej pod danym klawiszem
CAPS LOCK - tryb samopowtarzania klawiatury
SPACE - przerywa odgrywanie/ włącza tryb edycji/
wyłącza tryb edycji
ALT+Q - wyjście
ALT+E - edit option [wyjście przez ESC]
ALT+R - resample
ALT+T - stroik [tunetone]
ALT+I - tryb wstawiania głośności sampla w miejsce komendy
ALT+A - monitor samplera
ALT+S - okno samplera [wyjście ESC]
ALT+D - operacje dyskowe [wyjście ESC]
ALT+F - filtruje dźwięk
ALT+ ZXCV - włącza/wyłącza kolejne kanały [Z-1,X-2,C-3,V-4]
ALT+B - boost dźwięku
CTRL+E - powiększenie ścieżki [jak SHIFT+RETURN]
CTRL+R - przywraca standardowe pozycje klawiszom F6-F10
CTRL+T - zmienia wybrane ścieżki w samplu
CTRL+Y - odwraca zaznaczony blok
CTRL+U - undo
CTRL+I - wstawia blok, nuty spycha w dół
CTRL+O - zwęża ścieżkę [jak SHIFT+BACK]
CTRL+P - wstawia blok, kasuje nuty
CTRL+A - włącza/wyłącza kanał
CTRL+S - włącza/wyłącza Split klawiaturę
CTRL+D - kasuje blok, przesuwa nuty do góry
CTRL+F - włącza/wyłącza filtr
CTRL+G - boost wszystkich sampli
CTRL+H - podwyższa nuty w bloku o półton
CTRL+J - dołącza nowy blok do poprzednio wstawionego
CTRL+K - kasuje wszystko od pozycji kursora w dół
SHIFT+CTRL+K - kasuje wszystko od pozycji kursora w górę
CTRL+L - obniża nuty w bloku o półton
CTRL+Z - przywraca standardowe komendy klawiszom 0-9
CTRL+X - wycina blok i zapamiętuje go
CTRL+C - kopiuje blok do bufora
CTRL+V - filtruje wszystkie sample [z potwierdzeniem]
CTRL+B - zaznacza początek bloku
CTRL+N - ponownie zaznacza ostatnio wybrany blok
[te same pozycje w dowolnej ścieżce]
CTRL+M - włącza/wyłącza multi klawiaturę
CTRL+Q - włącza wszystkie kanały
ALT prawy - play song
AMIGA prawa - play pattern
SHIFT prawy - record
RMB+ALT prawy - play song od aktualnego położenia
RMB+AMIGA prawa - play pattern od aktualnego położenia
RMB+SHIFT prawy - record od aktualnego położenia
Klawiatura numeryczna - sample
[( - 1 sampl, ) - 2 sampl / - 3 sampl itd.]
DEL - kasuje nutę na pozycji kursora
ALT+DEL - kasuje komendę na pozycji kursora
SHIFT+DEL - kasuje wszystko na pozycji kursora
SHIFT+HELP - zmienia obłożenie klawisza HELP [HELP/PLST]
HELP - pomoc [HELP] lub PLST
` - workbench
\ - tryb 'bloku perkusji'
ALT+klawiatura numeryczna - strojenie 'bloku perkusji'
AMIGA+1 - podwyższenie nut w ścieżce o półton
[dla ustawionaego sampla]
AMIGA+Q - obniżenie ich o półton
AMIGA+A - podwyższenie ich o oktawę
AMIGA+Z - obniżenie ich o oktawę
AMIGA+2 - podwyższenie nut w patternie o półton
[dla ustawionaego sampla]
AMIGA+W - obniżenie ich o półton
AMIGA+S - podwyższenie ich o oktawę
AMIGA+X - obniżenie ich o oktawę
AMIGA+3 - podwyższenie nut w ścieżce o półton [wszystkich]
AMIGA+E - obniżenie ich o półton
AMIGA+D - podwyższenie ich o oktawę
AMIGA+C - obniżenie ich o oktawę
AMIGA+4 - podwyższenie nut w patternie o półton [wszystkich]
AMIGA+R - obniżenie ich o półton
AMIGA+F - podwyższenie ich o oktawę
AMIGA+V - obniżenie ich o oktawę
KOMENDY PODCZAS EDYCJI
----------------------
Komendy te używa się podczas edycji modułu, wpisując w
miejsce po numerze sampla w patternie no. C-2 01xxx, gdzie xxx to
właśnie miejsce na komendę. Są one następujące :
4xy - modulacja wysokości np. 484
1xx - podnoszenie dźwięku np. 120
2xx - opadanie dźwięku np. 220
3xx - płynne przechodzenie przez dźwięki np. 337
Ano - stopniowe wyciszanie dźwięku np. A02
Ano - stopniowe podgłośnianie dźwięku np. A20
Cxx - głośność dźwięku np. C10
F0x - szybkość grania, zakres $01...$0F np. F06
Fxx - szybkość grania+zmiana efektów, zakres $10...$F0 np. F70
4xy - modulacja głośności np. 484
9xx - odtworzenie sampla od środka np. 910
Bxx - skok do pozycji xx np. B04
D00 - koniec patternu, skok do następnego
Dxx - skok do taktu xx w patternie
E00 - włączenie filtra dźwięku
E01 - wyłączenie filtra dźwięku
5no - kontynuacja efektu opadania/podnoszenia dźwięku i
zmniejszanie głośności np. 504
5no - jak wyżej, lecz zwiększanie głośności np. 540
6no - modulacja wysokości + zmniejszanie głośności np. 604
6no - jak wyżej, lecz zwiększanie głośności np. 640
8xx - (dla koderów) synchronizacja muzyki i grafiki.
0zv - bardzo szybkie granie pojedynczych dźwięków
Objaśnienia:
-----------------
xx - jeden parametr komendy o zakresie $00...$FF
xy - dwa oddzielne parametry, jeden "x", drugi 'y" (zakres $0...$F,
jeden parametr określa głębokość efektu, drugi prędkość - zakres
$0...$F)
no - dwa oddzielne parametry, jednak przeciwstawne (pierwszy oznacza
narastanie czegoś, drugi opadanie)
zv - dwa podobne parametry komendy.